Liechtenstein, Księstwo Liechtensteinu

Niesamowicie piękne miejsce wśród alpejskich szczytów.

Podróż do tego maleńkiego kraju wspominam tak że jadąc zatrzymywałem się wielokrotnie, aby podziwiać widoki. Zwiedziłem stolicę Vaduz i kilka ościennych miasteczek. Pamiętam ciszę, spokój i że na ulicach było bardzo mało ludzi. Chętnie tam jeszcze wrócę!


Poniżej kilka faktów na temat tego kraju:


Liechtenstein ([ˈlixtɛnʂtajn]), Księstwo Liechtensteinu (niem. Fürstentum Liechtenstein, [ˈfʏɐstəntuːm ˈliːçtənʃtaɪn]) – małe górskie państwo w Europie Zachodniej, leżące pomiędzy Austrią i Szwajcarią. Główną rzeką jest Ren, a stolicą Vaduz. Liechtenstein jest krajem podwójnie śródlądowym. Należy do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz strefy Schengen.

Geografia

Liechtenstein położony jest nad górnym Renem, w Alpach. Cała granica zachodnia państwa przebiega wzdłuż biegu Renu, wschodnia zaś wyznaczana jest przez łańcuchy alpejskie. Najwyższym szczytem Liechtensteinu jest Grauspitz o wysokości 2599 m n.p.m.

  • Współrzędne: 47°10′N 9°32′E
  • Powierzchnia: 160 km²
  • Całkowita granica lądowa: 77,9 km
  • Długość wybrzeża: 0,00 km
  • Długość granic z sąsiadującymi państwami: Austria 35 km, Szwajcaria 41 km
  • Najniższy punkt: Ruggeller Riet 430 m n.p.m.

Powierzchnia Liechtensteinu zwiększyła się o około 0,5 km² (kosztem Austrii), a granica wydłużyła o 1,9 km, gdy 28 grudnia 2006 roku rząd dokładnie określił granicę państwa.

Historia

Obecne tereny Liechtensteinu już ponad 1500 lat temu zostały zasiedlone przez Alamanów i innych Germanów. W tym czasie Karol Wielki włączył te ziemie do swego imperium. Przez wieki te tereny były podzielone na dwa hrabstwa: jedno ze stolicą w Vaduz, a drugie w Schellenbergu. Hrabstwo Schellenberg dzieliło losy ważniejszego hrabstwa Vaduz. Na przełomie XVII i XVIII wieku obydwa hrabstwa zostały zakupione przez ród Liechtensteinów.

W 1719 roku ziemie te zostały uznane przez cesarza za suwerenne księstwo w granicach Rzeszy Niemieckiej. W roku 1806 cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Franciszek II (I) Habsburg został zmuszony przez Napoleona do abdykacji i zrzeczenia się tytułu cesarza rzymskiego. Liechtenstein w 1806 został członkiem Związku Reńskiego, który miał zastąpić cesarstwo i pozostał w nim do 1814 roku. W latach 1815–1866 był członkiem Związku Niemieckiego. Przez te wszystkie lata księstwo utrzymywało ścisłe kontakty gospodarcze i polityczne z Austrią. Wynikiem tego było w 1866 wystąpienie z nią ze Związku Niemieckiego i uzyskanie przez Liechtenstein pełnej niepodległości.

Podczas I wojny światowej państwo było neutralne. Po wojnie więzy z Austrią zostały zastąpione przez umowy ze Szwajcarią. W roku 1921 w Liechtensteinie ustanowiono konstytucję, według której kraj jest monarchią o demokratyczno-parlamentarnej formie rządów. W 1924 państwo weszło w skład szwajcarskiego związku celnego. Liechtenstein związał się ze Szwajcarią również unią monetarną i pocztową.

W 1949 roku państwo zostało członkiem Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, a w 1978 zostało przyjęte do Rady Europy. W 1984 roku książę Franciszek Józef II przekazał regencję Janowi Adamowi II. W tym samym roku przyznano kobietom prawo głosu w wyborach powszechnych. W 1989 roku zmarł książę Franciszek i władzę przejął książę Jan Adam II. W 2003 roku ogólnonarodowe referendum zwiększyło uprawnienia monarchy. Tym samym Księstwo zostało pierwszym państwem europejskim, które przywróciło klasyczną monarchię, ograniczając demokrację parlamentarną.

Język

Zgodnie z konstytucją językiem urzędowym jest język niemiecki. Liechtenstein jest jedynym krajem, w którym niemiecki jest jedynym językiem urzędowym. W innych krajach świata niemieckojęzycznego również inne języki są uznawane za języki urzędowe lub języki mniejszości.

Raj podatkowy

Liechtenstein, ze względu na niskie podatki oraz liberalną politykę względem depozytów bankowych, jest uważany za jeden z niewielu rajów podatkowych na terenie Europy. W Liechtensteinie mają swoją siedzibę liczne przedsiębiorstwa zagraniczne i towarzystwa finansowe. Znajduje się ich tam ok. 80 000.

Transport

Sieć drogowa Liechtensteinu

Transport drogowy

Sieć drogowa Liechtensteinu jest ściśle powiązana z siecią drogową Szwajcarii. Na terenie państwa nie znajdują się autostrady, jednak wzdłuż Renu, po szwajcarskiej stronie znajduje się Autostrada A13, której trasa przebiega wzdłuż całej wschodniej granicy Szwajcarii. Przy granicy z Liechtensteinem znajduje się pięć węzłów, które umożliwiają bezpośrednie połączenie autostrady z miastami Balzers, Triesen, Vaduz, Gamprin i Ruggell. Przez kraj przebiega również przedłużenie szwajcarskiej drogi głównej nr 16, łączącej Tägerwilen i przygraniczne Buchs. Przedłużenie to jest główną arterią kraju i łączy zachodnią oraz wschodnią granicę, tworząc główne połączenie drogowe z Austrią, a dokładnie z drogą krajową nr 191, prowadzącą do Feldkirch.

Na sieć drogową składają się: 130 kilometrów dróg wiejskich (w tym górskich i dojazdowych) i około 500 kilometrów dróg gminnych.

Przepisy drogowe są generalnie identyczne z przepisami szwajcarskimi. Tablice rejestracyjne w Liechtensteinie są czarne, z białą czcionką (identyczną z czcionką szwajcarską).

Ze względu na ogromne zapotrzebowanie na pracowników (głównie w sektorach przemysłowych i usługowych) znacznie wzrosła liczba osób dojeżdżających ze Szwajcarii i Austrii do pracy w Liechtensteinie. W 1970 r. liczba osób dojeżdżających wynosiła 2601, w 1990 wynosiła 6885 i do 2006 wzrosła do 15 138.

W roku 2018 granice ze Szwajcarią przekraczało dziennie około 67 305 z czego, najwięcej przez most w Bendern (17 902). Granice ze Austrią natomiast przekraczało 18 322 pojazdów, z czego większość przez przejście graniczne w Schaanawaldzie (11 577).

W 2001 roku transport drogowy stanowił 63% krajowego transportu towarowego.

Transport kolejowy

Liechtenstein nie posiada rozwiniętej sieci kolejowej, ze względu na małą powierzchnię. Przez państwo przebiega jedna linia kolejowa austriackiego przewoźnika ÖBB, łącząca austriackie Feldkirch i szwajcarskie Buchs. Linia kolejowa przechodzi przez centralną część kraju. Na terytorium Liechtensteinu znajdują się trzy działające stacje tej linii: Nendeln, Forst Hilti i Schaan-Vaduz. Linia jest obsługiwana wyłącznie przez połączenia regionalne ÖBB.

Autobusowy transport publiczny

Transport publiczny w Liechtensteinie jest bardzo dobrze rozwinięty i wszystkie gminy księstwa są dobrze skomunikowane. Najważniejszym przewoźnikiem autobusowym w Liechtensteinie jest firma LIECHTENSTEINmobil (w skrócie: LIEmobil), która oferuje czternaście połączeń autobusowych na terenie państwa. Linie kursują pomiędzy wszystkim większymi miejscowościami państwa (Ruggell, Gamprin, Bendern, Mauren, Schellenberg, Schaanawald, Nendeln, Schaan, Eschen, Planken, Vaduz, Triesen, Triesenberg, Gaflei, Malbun i Balzers), a także ze szwajcarskimi Buchs, Sevelen, Trübbach i Sargans oraz austriackimi Feldkirch i Gisingen.

Zwyczaje i tradycje

Wiele tradycji w Liechtensteinie jest powiązane ze zwyczajami innych państw niemieckojęzycznych, ponieważ państwo jest bardzo niewielkie nie powstały ludowe tradycje i zwyczaje charakterystyczne tylko dla Liechtensteinu. Jedną z najstarszych udokumentowanych tradycji na tych terenach są kolędnicy misyjni, o których pierwsze wzmianki na tych terenach pochodzą z 1677 roku. Zwyczaj ten przetrwał do dziś i można spotkać kolędników w święto Trzech Króli. Na Wielkanoc podobnie jak w innych państwach główne dekoracje stanowią kolorowe pisanki i zające.

Jednym z najważniejszych okresów w roku jest karnawał. Początek prawdziwego karnawału stanowi Tłusty Czwartek, ale bale kostiumowe odbywają się już po Trzech Króli. Unikatową tradycją, jest malowanie przez dzieci twarzy na czarno. Zwyczaj ten nazywany jest Ruassla. Podobnie jak w Szwajcarii, Austrii i Niemczech, karnawałowym paradom towarzyszy muzyka – Guggenmusik. Wydawana wówczas jest karnawałowa gazeta (Fastnachtszeitung). W pierwszą niedzielę po środzie popielcowej odbywa się Funkensonntag. Nazwa pochodzi od alemańskiego zwyczaju, podczas którego spala się dużą drewnianą wieżę lub stertę słomy, w którą wetknięty jest jodłowy słup z przymocowaną do niego lalką wiedźmy.

15 sierpnia obchodzone jest Święto Państwowe, podczas którego odbywają się pokazy sztucznych ogni. Pod koniec alpejskiego lata rolnicy przywożą krowy z górskich pastwisk udekorowane kwiatami z powrotem do wiosek. Najbardziej produktywne krowy ozdabia się drewnianym sercem na czole. Zwyczaj ten znany jest również w Szwajcarii i Austrii, a nazywany jest Alpabfahrt.

Kuchnia

Kuchnia Liechtensteinu przypomina inne kuchnie z obszaru Alp (szwajcarską, austriacką, niemiecką), lecz istnieje kilka potraw, które są charakterystyczne dla Liechtensteinu i przygranicznych terenów Szwajcarii i Austrii, są to, np.:

  • Käsknöpfle – potrawa kuchni tyrolskiej, szwajcarskiej, niemieckiej i austriackej, szpecle poprzekładane twardym krowim serem ze skwarkami. Na terenie Liechtensteinu i w regionie Vorarlberg w Austrii, potrwa jest podawana z musem jabłokowym.
  • Ribel – potrawa charakterystyczna dla kuchni Liechtensteinu i sąsiednich terenów Austrii i Szwajcarii. Jest wytwarzana z tutejszej odmiany kukurydzy, tzw. Rheintaler Ribelmais. Podawana jest z mlekiem, kawą mleczną, cukrem lub kwaśnym serem.
  • Kratzete – nieco grubsze naleśniki, podawane najczęściej z sosem kompotowym lub jabłkowym.

Dodaj komentarz